Hadis uydurma sebepleri ...

Bu güne kadar çeşitli yazılarımızda hadislerin dinimizin yumuşak karnı olduğunu, 

Hristiyanlık ve Yahudilikteki gibi bizim dinimizi de bozma niyet ve teşebbüslerinin Kur’an’da gerçekleştirilemeyince hadis ve sünnet adı altında bunun yapıldığını bir takım gelenek ve hurafelerin dinimize sokulduğunu belirtmeye çalışmıştık.

Dinimize müdahale en çok hadis denen rivayetler ile olmuştur.

Aşağıda bu oluşumun sebeplerini göreceğiz.

1 - Dini bozmak ve dejenere etmek için uydurmalar: 

Din düşmanları dinimizi yaşanmaz bir şekle sokmak ve saçma gösterip yıpratmak için bir çok hadis uydurmuşlardır. Daha sonra kendileri ve kendilerinden sonra gelen bir çok dinsiz de dini yıkma uğraşlarında bu sahte hadisleri kullanmışlardır.

2 – Siyasi ayrılıklardan dolayı uydurmalar :

Peygamberimizin vefatı üzerinden 40 yıl bile geçmeden Hz. Ali ve Muaviye arasında çatışmalar başlamıştır. Bu dönemden itibaren İslam geriye dönüşü olmayacak bir şekilde siyasi ayrılıkların içine girmiştir. Birbirine muhalif siyasi gruplar ise birbirleri ile bir çok alanda çelişmeyi hüner saymışlar, kendi siyasi düşüncelerini destekleyecek hadisler uydurmuşlar, kendi siyasi görüşlerini Allah’ın bir farzı olarak sunma gayretine düşmüşlerdir.
Halili Şiilerin Hz. Ali hakkında 300 bin hadis uydurduğunu itiraf etmektedir.

3- Dini eksik zannedip, kendince dini kurtaranların uydurmaları:

Bir çok sözde dindarın hadis uydurduğu hadisçiler tarafından da itiraf edilmektedir. Bunların arasında, en önemli iki hadisçiden biri olan Müslim’de vardır.

4 – Dini sevdirmek için uydurmalar:
Bu tiplerdeki esas kaygı, dini sevdirmek ve ibadetleri sevimli göstermek kaygılarıdır. Aşırı dindar olan bu kişiler, bu davranışları ile dine en çok zarar veren kişiler haline gelmişlerdir.

5 – Mezheplerini, fikirlerini doğru çıkarmak için hadis uyduranlar:
Allah’ın saf dini olarak Kur’an’a dayalı bir İslam modelinden uzaklaşılıp, insan sözlerinin Allah’ın hükmü olarak takdim edildiği, hadise dayalı bir gelenekçi modelin kuvvetlendiği ortamda, insanlar dini farklı farklı olarak anlamaya başlamışlardı. Bu durum. İslamı anlama ve yaşamada birbirleri ile uzlaşamayan, dini konularda ayrılığa düşen farklı düşünce kamplaşmalarının yani mezheplerin doğmasına sebep oldu. İnsanlar Kur’an savunuculuğundan uzaklaşıp, mezhep savunuculuğuna başladılar. Bunu yaparken de kendi düşüncelerinin haklılığını ispat etmek, halkı etkileyebilmek ve kendi mezheplerine çekebilmek için, Peygamberin dilinden kendi mezheplerini öven, öteki mezhepleri aşağılayan uydurma hadislere dayanma ihtiyacına yöneldiler.
Örnek:

‘’ Ümmetimde İmam Şafii adında biri ortaya çıkacaktır ki, şeytandan daha zararlı olacaktır. Ve yine ümmetimden Ebu Hanife denecek biri gelecektir ki o ümmetimin ışığıdır ‘’

6 – Zorlama altında uyduranlar :

Hadis toplama hareketinin başlangıç yıllarında Emevi halifelerinin zorlama, tehdit ve işkenceleri önemli yer tutar.

7 – Maddi çıkar sağlamak için uyduranlar :

Müşterilerin isteği üzerine sipariş üzerine hadis üretenler de çıkmıştı. Bir çok tüccar sattıkları mallara karşı halkın ilgisini arttırabilmek için, ilgili malların yararlarını anlatan hadisleri para karşılığında hadis simsarlarına uydurtmuşlardır. Örnek olarak, koku satıcılarının güzel kokular kullanmanın faziletleri hakkındaki uydurttukları hadisler.

8 – Manevi çıkar sağlamak için uyduranlar:

Halkın nazarında kendisine nam, şöhret ve prestij sağlamak için de güzel konuşma yapma ve bu konuşmada dini konulardan faydalanmak için de hadis uyduranlar olmuştur.

9 – Gelenek ve görenekleri dinselleştirmek için hadis uyduranlar:

Kur’an insanların bazı davranışlarına yön vermiş, açıklama getirmediği bazı konular için de insanların kendi tercihlerini ön görmüştür. İşte bu kural konulmayan hususlarda gelenek ve görenekler insanları yönlendirmektedir. İşte Kur’an dışı bu gelenek ve görenekler birileri tarafından hadis kılıfına sokularak din hükmü haline getirilmiştir. Örnek olarak, yemeğin nasıl yeneceği, kadın ve erkeklerin kıyafetleri, erkeklerin küçük abdestlerini oturarak yapmaları gibi konulardaki hadis söylentilerini gösterebiliriz.

10 – Diğer dinlerdeki uydurmaların dinimize taşınmasıyla oluşan hadis uydurmaları:

Bu tür uydurmalar da iki bölümde ele alınabilir. Birincisi İslamı dejenere etmek, mantıksızlaştırmak, kendi inançlarına benzetmek için yapılan kasıtlı uydurmalar. İkincisi diğer dinlerden İslam’ geçmelerine rağmen vazgeçemedikleri kendi alışkanlık, örf ve adetlerini dinimize taşımak için yapılan uydurmalar.

Not: Bu yazının hazıtrlanmasında Ozan Yayıncılık tarafından yayınlanan '' UYDURULAN DİN VE KUR'AN'DAAKİ DİN '' adlı eserden faydalanılmıştır