KUR'AN'IN MUHKEM ( Temel, Ana, Esas ) HÜKÜMLERİ -- ayrımı -- yalnızca bu eserde yapılıyor !...

Kur'an ayetleri  iki türdür. MUHKEM  --  MÜTEŞABİH

Bu ayrım Kur'an'ın  şu ayetlerinde yapılmaktadır:

***   Hiç kuşkusuz bu Tarık ( Kur'an ), doğru ile yanlışı ayırt edici gerçekleri açıklayan sözlerin kitabıdır  ///  Dinin kurallar bütünü, anayasasıdır  /// ---  Tarık Suresi / 13

*** Rablerini sayanların derileri, en güzel hadis  ( söz )  olan kitabın  ( Kur'an ) sözlerini işitince ürperir. ///  Zümer Suresi / 23  ///

Bu iki ayetten sonra şu ayette bu bilgiler açıklanmakta ve detaylandırılmaktadır.

AL-İ İMRAN  7, ayet :

Ey Peygamber !  Allah'ın indirmiş olduğu bu kitabın bazı ayetleri  MUHKEM -- Kesin hükümlü,  değişmez, herkes tarafından kolayca anlaşılan ve kitabın temeli (ana iskeleti) özelliğindeki mesajlarıdır.  Geri kalanların bir kısmı ise, semboller halinde ve benzeşimli  ( Çok anlamlı ) -- MÜTEŞABİH, bir kısmı da Muhkem hükümleri gerçekleştirecek  araç ve yöntem özelliğindeki mesajlardır.

Kalpleri fesat olanlar, insanların arasına fitne sokmak ve kafaları karıştırmak için, çok  anlamlı  olan Müteşabih mesajlara bile bile daha çok önem verirler. Halbuki onların sembolik olanlarının gerçek anlamlarını bİr Allah, bir de  '' Ey Rabbimiz!  Bildirdiğin ayetlerin hepsine inandık, hepsi Rabbimizdendir  '' diyen bilim adamları bilir.

Ayetlerin bu ayrımını da yine akıl, bilim ve düşünce sahiplerinden başkası anlayıp, düşünüp yapamaz.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Kur'an'ın farklı özelliği olan bu iki tür ayetlerinin ayrımı;  benim yaşamımın son 36 yılımdaki  Kur'an ilgim, tutkum , sevdam sonucu yaptım araştırma, incelemelerim sonucu vardığın kanıya göre, bu yazımın  başında kapak resmini yayınladığım eserden önce yapılmamış, yapılamamıştır. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi öğretim üyesi ve bu Fakültenin Araştırma Hastahanesinin, uzun seneler Nöroloji Bölüm başkanlığını yaptıktan son emekli olan  -- 1945 doğumlu Arap asıllı -- Ana dili Arapça olan, Hatay doğumlu Türk,  Nörolog Prof. Dr Gazi Özdemir Hoca tarafından yapılmış ve sonucu hazırladığı bu kitap 7 sene önce  ŞİRA YAYINEVİ tarafından yayınlanmıştır.

352 sayfa hacminde olan bu kitapta Kur'an'ın toplamı 6236 adet olan ayetlerinden, Muhkem  özellikteki mesaj sayısı  sayısı toplam 426 adettir. Bazı mesajlar tekrarlandığı için Muhkem mesaj içeren ayet sayısı, benim eserden yaptığım sayım ve dökümle, muhkem hüküm içeren ayet toplamı da 888 adettir. Sonuç olarak Kur'an'ın  6236 ayettinin 888 adedi muhkem/temel hüküm/ mesaj içermektedir. Bu mesajlar 426 adet farklı Hüküm/ mesaj içermektedir.

 Bu durumda Kur'an'daki toplam  MÜTEŞABİH HÜKÜM/ MESAJ  içeren ayet sayısı da ( 6236 -- 888  =  5348 adettir...

Bu ayrımın bugüne kadar yapılmamış olması ve Kur'an meallerinde ve yorumlarında İSLAM'IN YANİ MÜSLÜMAN OLMANIN ŞARTININ SADECE 5 ADETLE SINIRLANDIRILMASI  ÜLKEMİZDE VE TÜM MÜSLÜMAN ÜLKELERİNDE  İSLAM DİNİNİN  '' AHLAK ESASLI  TEMEL HÜKÜMLERİNİN  BİLİNİP UYGULANMAMASINA SEBEP OLUNMUŞ MÜSLÜMANLAR NE YAZIK Kİ BUGÜNKÜ  DÜNYANIN  ''   ÖTEKİLERİ  ''  ve GERİ KALMIŞLARI DURUMUNA DÜŞÜRÜLMÜŞTÜR...

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bu kitapta Kur'an ayetlerinin vahiy sırası ile tüm Muhkem Mesaj içeren ayetleri tek tek el alınmakta, bu ayetler, Hocamız Gazi Bey'in mealleri --  Bu meallerden anlaşılan ayetleri ana fikri özelliğindeki -- bugünkü Türkçemizle -- özet mesaj  ve  açıklama notları ayrı ayrı verilmektedir...

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Ben Kur'an ayetleri ile ilgili olarak -- bir süredir --  Muhkem ayetlerde verilen mesajları Twitter ve Facebook'taki köşemde köşemde ilginç görseller eşliğinde yayınladım. Bundan sonra da Muhkem  ayetlerin mesajlarını -- ayetlerin mealleri ile birlikte -- farklı görseller eşliğinde  -- bahsi geçen kitaptaki vahiy sırası ile -- bu blog sitemde -- yayınlamayı, Twitter ve Facebook'da linklerini vermeyi düşünüyorum.

Bu arada hocamız, muhkem mesajları  Tavsiye Özelliğinde olanlar ve uyulmaması halinde yaptırımı yani azap cezası olanlar şeklinde ayrım yapmıştır.  Öncelikle 888 adet muhkem hüküm ve mesaj içeren ayetlerden yaptırımı ( cezası olan ) 198 mesajı  yayınlacağım...

 Bu konu ile ilgili diğer görseller:

 

KUR'AN'IN MÜTEŞABİH KONULARINDAN BİRİ : A R Ş

Kur'an'daki bazı kelime, bilgi ve kavramlar açık ve net anlamlara  sahiptir. Bunlara MUHKEM HÜKÜMLER  denir. Bazıları da  MÜTEŞABİH'tir. Yani tam anlamı insanlar tarafından bilinmeyen ve bilinemeyecek olanlar ve gerçek bilgisi  Allah katında olanlar ile   zaman ve zemine göre farklı yorumlar yapılabilecek olan konulardır.   Ayetlerin bu MUHKEM ve MÜTEBAH ayrımı  Al-i İmran Suresi  7. ayetinde yapılmıştır. ARŞ kelimesi de işte anlamı tam bilinemeyen ve bilinemeyecek olup gerçek bilgisi yalnızca Allah katında olan  kavramlardan birini içermektedir...

Arş kelimesi Kur'an'da 17 surede, 19 ayette ve 19 defa geçmektedir. Şimdi bu ayetlerin bazılarının mealini görelim: 

7 -- A'RAF / 54 :  Şüphesiz ki Rabbiniz, gökleri ve yeri altı günde yaratan, sonra Arş'a istivâ eden, geceyi, durmadan kendisini kovalayan gündüze bürüyüp örten; güneşi, ayı ve yıldızları emrine boyun eğmiş durumda yaratan Allah'tır. Bilesiniz ki, yaratmak da emretmek de O'na mahsustur. Âlemlerin Rabbi Allah ne yücedir .

Arş'a istiva etmek, Arşı yönetimi, denetimi atına almak, demektir.

13 -- RA'D / 2 :  Görmekte olduğunuz gökleri direksiz olarak yükselten, sonra Arş'a istivâ eden, güneşi ve ayı emrine boyun eğdiren Allah'tır. (Bunların) her biri muayyen bir vakte kadar akıp gitmektedir. O, Rabbinize kavuşacağınıza kesin olarak inanmanız için her işi düzenleyip âyetleri açıklamaktadır.   

40 -- MÜ'MİN / 7 :  Arş'ı yüklenen ve bir de onun çevresinde bulunanlar (melekler), Rablerini hamd ile tesbih ederler, O'na iman ederler. Müminlerin de bağışlanmasını isterler: Ey Rabbimiz! Senin rahmet ve ilmin her şeyi kuşatmıştır. O halde tevbe eden ve senin yoluna gidenleri bağışla. 

Arş'ın ne olduğu, nerede olduğu konusunda çeşitli yorumlar yapılmış genel de Arş'ın Allah'ın evrendeki bulunduğu yer gibi bir yorum ağırlık kazanmıştır..

Dorlion yayınlarından, M Ferda Yamanoğl'nun  KUR'AN'IN AÇIKLANMAMIŞ GİZEMLERİ isimli eserindeki konuya getirilen açıklama ve yorum dikkatimi çektiğinden ve  ilginç bulunduğumdan sizlerle paylaşmak istiyorum:

''  Bir de Kur'an'da Arş kelimesi geçer. Arş evrenin içinde bulunduğu alandır. Buna, oda ve içindeki eşyaları örnek verebiliriz. Arş'ı oda olarak tanımlarsak, gökleri ve yeri, yani dünyayı, yıldızlar ge Galaksileri odanın içindeki eşyalar olarak tanımlayabiliriz. Yer ve gökler Arş'ın içinde genişlemektedir. --  Arş'ın genişlemesi  bilim tarafından ispat edilmiştir --  Genişleten de bilim tarafından  '' Karanlık enerji  '' olarak isimlendirilmiştir. Evrenin genişlemesi Arş'ın sınırlarına geldiğinde, duracak ve evren içineçökerek Kıyamet kopacaktır.  ( Zümer / 67 )  ''  
--- Sayfa: 9 ---

39 -- ZÜMER / 67 :  Onlar Allah'ı hakkıyla tanıyıp bilemediler. Kıyamet günü bütün yeryüzü O'nun tasarrufundadır. Gökler O'nun kudret eliyle dürülmüş olacaktır. O, müşriklerin ortak koşmalarından yüce ve münezzehtir.  

UYULMAYINCA CEZA GÖRÜLECEK MUHKEM HÜKÜMLÜ AYETLER

Son iki ay içinde Kur'an ayetlerinin MUHKEM ( Kesin, esas ) ve MÜTEŞABİH  ( zamana ve yere göre farklı yorumları yapılabilecek)  hükümler içeren ayetler olmak üzere iki türlü olduğunu belirtir 7-8 paylaşımda bulunmuştum. Bu gün de MUHKEM ayetlerin uyulmaması halinde  cezalı ve cezasız olmak üzere iki türlü olduğu konusunu ele alacağız.

Kesin ve esas hükümler içeren muhkem ayetlerin, konuyu Ülkemizde, belkide tüm İslam ülkeleri içinde ilk defa ele alarak ve Kur'an'daki ayetleri tek tek inceleyerek, hangi ayetleri muhkem hükümler içerdiğini ve uyulmaması halinde hangilerinin  '' azap  cezalı '' hangilerinin  cezasız - '' Tavsiye nitelikli '' hükümler içerdiğini,  Nörolog Prof. Dr. GAZİ ÖZDEMİR belirlemiş ve    '' İSLAMIN ŞARTI SADECE 5 DEĞİL''  isimli eserinde bir araya getirmiştir.

Bu eserde benim yaptığım sayım ve dökümde -- tekrarlar dahil -- 888 adet  Muhkem hüküm içerikli ayet vardır. Bu ayetlerin de 191 adedi  '' Azap cezalı ''  diğerleri de Tavsiye özelliğinde yani cezasızdır.

Daha önce Facebbook sayfamda  --  tekrarlar hariç  --  400 kadar muhkem ayeti, bazılarını kısaltıp özetleyerek Facebook'taki renkli kutucuklar için de , renkli kutucuklara sığmayan bazılarını da uygun bir resim ekleyerek kısa notlar halinde paylaşmıştım.

Bu günden itibaren toplam sayısı 191 adet olan,  uyulmaması halinde Kur'an'da ceza öngörülen muhkem ayetleri  daha öncekiler gibi renkli kutucuklar içinde veya notlar halinde paylaşacağım.

DİNDE MEZHEP - CEMAAT Ve TARİKATLAR ŞEKLİNDE BÖLÜNMENİN SEBEBİ

İSLÂM' DA  MEZHEP, CEMAAT  Ve TARİKATLAR  ŞEKLİNDE  

BÖLÜNMENİN  SEBEBİ

Kur'an'daki  Al- İmran/ 7 ve  Zümer/ 23. ayetlerde vurgulanan MUHKEM  

 ve MÜTEŞABİH   hükümler ayrımını dikkate almadan tüm Kur'an ayetlerinin MUHKEM yani  tüm zaman ve ortamlarda geçerli olduğuna inanmak, ve MÜTEŞABİH AYETLERİ DE bu yanlış şekli ile MUHKEM kabul ederek uygulamaya kalkmaktır.

DİNDE MUHAFAZAKARLIK

İSLAM  DİNİNDE  MUHAFAZAKARLIK

KUR'ANDAKİ  MÜTEŞABİH  ( Zamana ve ortama göre 

farklı  yorumanabilen ) AYETLER VE HÜKÜMLERİNİ 

MUHKEM ( Her zaman ve her yerde geçerli ) AYETLER  

gibi kabul etmek, inanmak ve uygulamaktır...

Ayetlerdeki MUHKEM ve MÜTEŞABİH hükümler nasıl ayırt edilir ?...

Ayetlerin muhkem ve müteşabih  yani iki türlü olması  literatürde böyle ayetler üzerinden yapılmaktadır. Fakat daha doğru ayrım ayetlerin mesajları üzerinden olmalıdır. Çünkü bir ayette yalnızca bir muhkem veya müteşabih hüküm  bulunabildiği gibi, hem muhkem hemde müteşabih hüküm veya hükümler birlikte bulunabilmektedir.

O zaman karşımıza  ''  Kur'an ayetlerindeki  Muhkem ve Müteşabih hükümler nasıl ayırt edilebilir  ?  ''  şeklinde bir soru karşımıza çıkar.

Ülkemiz de - muhtemelen - diğer İslam ülkelerinde bu konu bu güne kadar genel ve yüzeysel olarak ele alınmış, Kur'an'ın toplam sayısı 6236 olan ayetlerinin içinde hangi ayetler de Müteşabih hükümler bulunduğu ve hangi ayetleri Müteşabih  özellikler taşıdığı konulu bir çalışma yapılmamış ve bir kitapta toplanmamıştır. Ta ki  bir ilahiyat hocası ve  araştırmacısı değilde pozitif ilimler alanın temayüz etmiş bir akademisyen hocamız  Nörolog Prof. Dr. GAZİ ÖZDEMİR'in bu konuya el atmasına kadar.
Bu hocamız, bu iki tür ayetleri bir birinden  bilimsel bir şekilde ayırt etmek için kıstaslar bulup, tüm ayetleri inceleyerek içinde muhkem hükümler bulunanları bir kitapta toplamıştır. Aylardır elimden düşürmediğim bu eser  ''  İSLÂMIN ŞARTI SADECE 5 DEĞİL  Kur'an'daki Muhkem/ Kesin  Hükümlerdir. PEKİ BU HÜKÜMLER NELERDİR ?  ''

Adını taşımaktadr. ŞİRA Yayınlarından çıkan bu eser 352 sayfa hacmindedir. Bendeki kopyası 2014 yılında yayınlanan ilk baskısıdır.  Gazi Bey bu eserinde Kur'an'da toplam 888 adet  muhkem hüküm belirlemiştir. Kendi ifadesine göre  Kur'an'ın bütündeki muhkem hükümler  tekrarlar hariç 400 adet civarındadır Bazı muhkemler Kur'an içinde birkaç defa tekrarlanmaktadır. Bu hısusda dikkate alındığın, Tekrarları ile beraber toplam  muhkem hüküm yukarıda  belirttiğim gibi 888 adettir.

Önceki bazı yazılarımda vurguladığım gibi muhkem hükümler, Kur'an'ın temelidir esasıdır. iman kadar  güçlü inanılması gerekir: Ve en önemlisi de İbadet hükmündedirler..

Gazi Özdemir'in Kur'an'daki Muhkem Hükümleri belirlemek için koyduğu bilimsel kıstaslar şöyledir:

1 - Verilecek bir muhkem hüküm veya bilgi kıssa ( hikaye ) içinde benzetme ve örnekleme yapılarak verilmektedir.  Bazı kıssalar birden fazla tekrarlanmaktadır. Ancak her tekrarda farklı bir muhkem mesaj verilmek istenmektedir.

2 -  Verilecek bir Muhkem Hüküm veya bilgi, ''  kızım sana söylüyorum, gelinim sen anla  ''  yöntemi ile, yani biri kastedilerek, sanki ona söyleniyormuş gibi verilmektedir.

3  - Verilecek bir Muhkem hüküm veya bilgi, tek bir ayette değil, aynı surenin bir kaç ayetinde, veya bir çok surede ve Kur'an'ın bütününde birden fazla ayete serpiştirilerek verilmektedir.

4 - Olumlu Muhkem hüküm veya bilgi, olumsuz veya yanlış bir ifade içine gizlenerek veya  '' keşkeli ''  bir temenni şekline büründürülerek verilmektedir.

5 - Bir ayetin önce düşünce, öneri veya amele  ( davranışa ) ilişkin olan fiilini buluyorum. Bu fiil doğrudan biz insanlara hitap etmekte ve yapmamız istenmekte veya Peygambere ve bir başkasına söylenmekte ve bizim de bu hükme uymamız istenmektedir.

Sonra ayette fiili tamamlayan kelime varsa, onu bulmak amacıyla, ilk önce bulmuş olduğum fiile  ''  kimi, kime, neyi, neye, nereyi, nereye  ''  sorularını soruyorum. Böylece bulunan bir  - iki kelime veya cümle, fiilin hedefi, amacı, yani Muhkem ( kesin ) hükmü olmuş oluyor.

Bulunan Muhkem Hükme 1 - 2 kelimeye bu defa ne ile nasıl soruları sorulursa Müteşabih amaç, yani muhkeme, amaç hedefe götürücü, gerçekleşmesini sağlayıcı, araç, yöntem ortaya çıkmış oluyor.

6 - Belirlenen bir Muhkem Hüküm şu üç özelliği taşıyorsa  onu muhkem olarak kabul ettim:

***  BU HÜKÜM TARTIŞILMAZ ÖZELLİKTE İSE

***  ZAMAN ÜSTÜ  YANİ HER ZAMANA UYGUN İSE

***  HER TOPLUMA UYGUN VE UYGULANABİLİR ÖZELLİKTE İSE

Gazi Hoca, eserinin yazım sıralamasında  ayetlerdeki Muhkem Hükmü kısa ve öz ifade ile   vermiş sonra da  bulunduğu ayetin mealini kısaltmayarak kendi tercüme ve yorumu ile aktarmıştır.
Ayetteki  bilgi veya kesin hüküm, açıklama veya yorum gerektiriyorsa ayetin altına DİPNOT şeklinde eklemiştir.

Anlamı ve amaçları -- bugüne kadar -- doğru ve tam anlaşılamayan MÜTEŞABİH AYETLER !...

İslam'ın kutsal kitabı Kur'an hakkında bize öğretilen ve beyinlerimize adeta nakşedilen bir öğreti vardı:

'

'  Kur'an son peygamber Hz. Muhammed aracılığı ile Allah'tan insanlığa indirilimiş son kitaptır ve tüm hükümleri kati ve değişmezdir, kıyamete kadar tüm mekanlar ve zamanlar için geçerlidir. ''

Fakat bunun böyle olmadığı, Al-i İmran Suresi 7. ayetinde açıklanıyordu. Kur'an ayetlerinin Muhkem ( kesin ) hükümler ve Müteşabih ( zaman ve ortam ile günün şartlarına göre farklı yorumlanacak ) hükümler olmak üzere iki türlü olduğu belirtiliyordu.

İşte o ayet ile ilgili M.Hamdi Yazır Hoca'nın meali:

'' Sana kitabı indiren O'dur. O kitapta manası açık muhkem ayetler vardır ki, onlar kitabın anasıdır. Bir de manası kapalı müteşabihler vardır. Kalplerinde eğiklik bulunanlar, fitne çıkarmak ve kendilerine göre yorumlamak için onun müteşabih olanlarına uyarlar. Oysa onların yorumunu Allah'tan başka kimse bilmez.  -- İlimde ileri gidenler  --  ise: '  Biz ona inandık hepsi Rabbi'miz tarafından gelmiştir  '  derler. Bunları --- ancak akıl sahipleri  -- düşünebilir.  ''

Müteşabih hükümlerin ne olduğu ve muhkem yani kesin hükümlerle ilişkisinin nasıl gerçekleştiği konusunda vahyin tamamlandığından bugüne geçen yaklaşık 1450 senedir çeşitli yorumlar yapıldı. Ama gerçek yoruma ve bilgiye;  din adamları ve din alimleri değil bir pozitif bilimler alanında uzmanlaşmış, bunun yanında Kur'an'a gönlünü vermiş ve günlük hayattaki önemli ve yoğun meşgalesi yanında öğrenciliğinden itibaren Kur'an'ı 50 yıl süre incelemiş bir hoca, Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilimdalı üyesi ve başkanı Prof. Dr. Sayın Gazi Özdemir ulaşmıştır.

Çünkü Kur'an'daki çok önemli bu bilgi ve yoruma, bahse konu ayetteki '' İlimde ileri giden  ve gerçek akıl sahibi ''  kişilerin ulaşabileceği ifadeleri bunu öngörlüyordu.

ŞİMDİ GELELİM GAZİ ÖZDEMİR HOCA'MIZIN BU AYETİN   '' İslam'ın Şartı Sadece 5 Değil, Kur'an'daki Bütün Muhkem / Kesin Hükümlerdir ''   İSİMLİ ESERİNİN 11. SAYFASINDAKİ  ' TEFSİRİ  MEALİ'  NE:

== ''  Ey Peygamber ! Allah'ın indirmiş olduğu bu kitabın bazı ayetleri kesin hükümlü, muhkem ( sağlam ) özellikli, değişmez, herkes tarafından kolaylıkla anlaşılan ve kitabın anaları / temeli / ana iskeleti ve hedef / amaç mesajlarıdır.

Geri kalanların bir kısmı ise çok anlamlı semboller halinde ve benzeşimli ( müteşabih ), bir kısmı da muhkemi gerçekleştiterecek amaç/ yöntem mesajlarıdır.

Kalpleri fesat olanlar, insanların arasına fitne sokmak ve kafaları karıştırmak için, çok anlamlı / araç mesajlara bile bile daha fazla önem verirler.

Halbuki onların sembolik olanlarının gerçek anlamlarını bir Allah, bir de  '  Ey Rabbi'miz ! Bildirdiğin ayetlerin hepsine inandık, hepsi Rabbimizdendir diyen,  bilim adamları bilir. Ayetlerin bu ayrımını da yine akıl, bilim ve düşünce sahiplerinden başkası anlayıp, düşünüp yapamaz  '' ==

Bu ayetin açılımı  Gazi Özdemir Hoca'mız tarafından şöyle yapılıyor:

''  Bu ayete göre muhkem mesajlar, Kur'an'ın ana / Temel hükümleridir. Herbiri birer ibadettir. İnsanın yaşamında uyulması gereken, temel hedef olan ve amaç edinilmesi emredilen mesajlardır. İmanı pekiştirecek ve imanın pratik uygulamaları demek olan '' salih ameller  '' Kur'an'da serpiştirilmiş bilgiler halinde olan muhkem / kesinli hükümlere uygun olumlu işler ve mümin oluşu sağlayacak ahlaksal davranışlar demektir. Kur'an'da sık sık tekrarlanan salih amelleri gerçekleştirmek için, muhkem / kesin hükümleri çok iyi bilmek, anlamak, kişiliğe özümsetmek gerekmektedir.

Bu şekilde yaşayışa Kur'an doğru yolda ( hidayette ) oluş demektedir. Bu yolun sunucu da Kamil ( olgun, makbul )  insan olmaktır.

Salih amellerin dayanakları ve dolayısıyla 'Kur'an Şeriatı ' denince bu hükümler ( muhkemler ) anlaşılmalıdır. Çünkü bu hükümler, din denilen kurallar, uyulması uygulanması ve yerine getirilmesi farz olan görevler / ibadetlerdir.

Müteşabih Mesajlar, üç farkılşekilde karşımıza çıkmaktadır. 

a) Ana hedef ve amaç olan muhkem / kesin hükümlere götürücü, onları gerçekleştirici amaçlar, yöntemler

b) Allah, Ahiret, melek, cennet, cehennem, cin, şeytan, vahiy gibi semboller

c) Sembol olmadığı halde  zaman, ortam, toplum ve şartlara göre farklı yorumlar değerlendirmelere uygun mesajlar

Bu sonuncu grup mesajlar, kişisel kanaatler ve  '  benim inancım budur ' şeklinde başlayan sözcüklerle kurallaştırılmalara uygun mesajlar olduğundan gerçek özellikleri yani değişkenliklerini göz ardı ederek muhkem mesajlar gibi değişmez ve farz özelliklte olarak önemseyenlerin  '' fesat kalpli   ''  olacaklarına ayette dikkat çekilmektedir. Örneğin şeriat diye tanımlanan hukuk kuralları da müteşabih mesajlardır. Hz. Muhammed döneminde henüz devletleşmemiş Bedevi Arapları, geleneklerinden kurtarıp devrimsel yenilikler getiren geçici  hukuk kurallarıdır.

MUHAFAZAKARLIK

Muhkem kesin hükümler gibi  müteşabih mesajları da mutlak ve değişmez kurallar olarak kabul etmek ''  muhafazakarlık ''  diye tanımlanmaktadır. Bu da Kur'an'ı  tamamen değişmez, tek topluma sınırlı, bütün insanlara ve zamanlara hitap etmeyen, bir kaba hapsedilmiş donuk bir su misali cansız, stabil bir kitap olarak kabul etmek olacaktır. Bu tür görüş ve yaklaşımda olan insanlar Müteşabih hükümlerin geçmişte olduğu gibi, günümüzde de İslam Şeriatı / hukuku kimliği altında devam ettirilmesini isteyenlerdir. Dolayısıyla Müteşabih Mesajlar  '' insan şeriatı '' diye istismar edilen mesajlardıır. Hukuk kuralları dışında Müteşabih Mesajlar o zamanın toplumsal yapısına sosyal ve ekonomik muhkem, yani kesin hükümlere götürücü  araç kurallardır.

İnsanların Hz. Muhammed'den yaklaşık 150-200 yıl sonra mezhepler şeklinde gruplaşmaları daha sonra da mezheplerin tarikatlar şeklinde  bölünmeleri, muhkemlerden ziyade Müteşabih Mesajları ön plana almaları, bu yorumu yapanın etrafında gruplaşmaları ve yıllar içinde de ek dini kurallar, rivayetler ve gelenekler eklemeleri, bu görüşlerin din olarak kabul edimesi  sonucunu doğurmuştur.  ''

Matematikte eğri çizginin sonsuz çeşidi olmasına rağmen, doğru çizginin bir tek olması gibi dinde de, daha doğrusu İslam'da da doğru yalnızca bir tanedir. Mezhep ve tarikat sözcükleri kişiyi Allah'a götüren yol  anlamındadır ve Allah'a götüren yol, yani doğru yol da bir tanedir ve o da Kur'an yoludur...

Bu ayetin iyi anlaşılmamasına örnekler vermek gerekirse Kur'an'daki Cihad kelimesini ele alalım. Geniş anlam kapsamlı bu kelimenin '' anlamları içinde  -- savaş --  olmakla birlikte '' Kur'an'da bu kelime daha ziyade, uğraş, çaba, mücadele anlamlarında kullanılmaktadır. Fakat İslam'ı ve ve genelde dini anlamayan, Kur'an'ı, anlamadan ibadet ediyorum kasdıyla okuyan ve de çok cahil olan bazı çevreler, Kur'an'da '' DİNDE ZORLAMA YOKTUR '' hükmünü bir kenara iterek, cihadı, Allah için, din için savaş anlamında kabul ederek kan dökmekte, terör faaliyetlerine bu kavramı alet etmektedirler. Yani müteşabih anlamı olan bir kelimeyi kesin hüküm halinde görmektedirler.

Bir başka örnek olarak Gazi Özdemir Hocamız vermektedir:

'' Hac / 27 ayette ' insanlara hacca gidişi bildir, yürüyerek veya develeri üstünde gitsinler '  hükmü bulunmaktadır. '' Hacca gitsinler ifadesi kesin bir hükümdür. Yani farz hükmündedir. Bu hedef için o zaman araç yürümek veya devedir, bu da müteşabih mesajdır. Çünkü zaman ve ortama göre değişken bir hükümdür. Yani insanlar hac için  Mekke'ye yürüyerek, otomobil ve taksi, otobüs, kamyon, helikopter veya uçak gibi farklı araçlarla gidebilirler demektir.  ''

Demekte ve muhkem kesin hükmü müteşabih hükümlerden ayırabilmek için şu üç kıstası ortaya koymaktadır

''  1 - Muhkem / kesin hüküm tartışılmaz özellikte ise

2 - Zaman üstü ve her zamana uygun nise

3 - Her topluma uygun ve uygulanabilir ise  ''

Ve Prof. Dr. Gazi Özdemir, yukarıda ismini verdiğim eserinde her suredeki muhkem / kesin hükümleri  ayrı ayrı belirtmekle beraber Kur'an'da 400 kadar sayıda farz ve ibadet hükmündeki ayeti ortaya koymakta ve açıklamaktadır.