30 Aralık 2017 Cumartesi

ALZHEİMER ( 2 ) Kimler Alzheimer'e karşı daha riskli



Bilindiği gibi Alzheimer  Hafıza ( bellek ) yani beyin hastalığıdır. Sebepleri ve tedavisi kesin ölçüde bu güne kadar bulunamamıştır. Geri dönüşü, tam giderilmesi yani tedavi edilmesi mümkün olmayan bir hastalıktır. Ancak alınacak tedbirler yavaşlatılabilir, bir ölçüde ilerlemesi durdurabilir. Halk arasındaki ismi bunamadır. Yalnız Alzeimerli bunama günümüzdeki bunamaların büyük çoğunluğunu ( % 75 ) oluşturmaktadır.
Ben kısa bir süre önceki '' ALZHEİMER'E NASIL ÇELME TAKTIM ? '' başlıklı yazımda  20 sene önceki  Alzheimer Başlangıcı teşhisi konduğunda ilerlemesini önlemek için nasıl  çaba gösterdiğimi anlatmıştım.

Çağımızda gittikçe yaygınlaşan bu hastalıkla ilgili piyasada, ciddi bilimsel nitelikte  bir eser aradım, bulmakta zorlandım. Yalnızca Tübitak Kitaplarında bir eser buldumİ:

Jay İngram'ın BELLEĞİN TÜKENİŞİ isimli kitabı.

Ailesi fertlerinde çok kişide bu hastalığa yakalananlar olan ve kendisi de bir bilim adam olan bu kişi konuyu incelemiş, araştırmış ve sonuçlarını bu kitapta toplamış.

Gazetelerde dergilerde  doğru veya yanlış bilgiler içeren yayınlar yapılıyor ve toplumun kafası karıştırılıyor. Ben de bu sebeple  konu ile ilgilendiğim ve başka ilgilenenler olabileceğini düşünerek bu eserden bazı önemli bilgileri anladığım kadarı ile bir kaç seri yazı ile belki biraz faydam olur diye paylaşmayı düşündüm.

Kanserle birlikte ''  Çağımızın Vebası  '' diye  adlandırılan iki hastalıktan biri olan, toplumun az çok fikir sahibi olduğu  Alzheimer'i kısaca hatırlatayım, tanıtayım:

Evet bu hastalıkta hafıza, yani bellek adım adım tükeniyor. Hasta geçmişi hatırlayabiliyor fakat yakın zamanı şimdi olanı anında  unutuyor. Genellikle yaşlılarda ve özellikle ileri yaşlarda görülüyor. İstisnai olarak  50'li yaşlarda ve daha önceleri de başlayabilir. Bu durumda hastalık yaşlılardakine nazaran  çok hizlı ilerliyor ve kısa zamanda ölüme götürüyor.

Şimdi gelelim kimler daha çok Alzheimer riski altında olduğuna:

** Babası Alzheimerli olanlara kıyasla, anneleri Alzheimer'li olanlar iki kat daha risk altında,

** GENLER AÇISINDAN: APOE 1,2,3,4 genleri olanlar risk altında  APOE  4  geninden bir kopya taşıyanlar iki kat, 2 kopya taşıyanlar 15 kat  daha riskli imiş.

** Çok yüksek oranda şekerle beslenenler,

** YAŞLILAR RİSK ALTINDA:  65 yaşını aşanların % 10'u, 85 yaşını aşanların % 50'si  risk altında,

** Beyin damarlarındaki dolaşım aksaklığı olanlar: Kan pıhtıları, minik inmeler  ( felçler ) şeklindeki hasarlar,

** Kafatası küçük hacimde olanlar, büyük olanlara oranla daha riskli imiş. Tam genellik yapılamasa da, küçük beyin hacmi daha az nöron içeceğine inanılıyor.

** KAFA TRAVMALARI: Bu da önemli bir konu. Hemen değil uzun seneler sonra Aizheimer'e  yakalanma sonucu doğuruyormuş. Benim sebebim de bu olsa gerek ilk defa 5-6 yaşında olmak üzere, biri 20'li yaşlarımın başında, sonuncusu da bundan 10 sene önce olmak üzere 4-5 şiddetli kafa travması geçirdim.

** EĞİTİMİ AZ OLANLAR: Eğitimin azlığı oranında risk yükseliyor.

** AZ FİZİK HAREKET , AZ ZİHİNSEL FAALİYET:  Beyin ne kadar çok  faal olursa risk azalıyor. Sakin, durgun yaşantı riski yükseltiyor.  Adaleler gibi beyin de zorlandıkça gelişiyor muş. Bu konuda Prof. Sinan Canan'ın internet'te Youtube'deki konferans ve program videolarını takip etmeniz öneririm:

** ADAM SENDE MİZAÇLILAR. Her şeyi oluruna bırakan dert etmeyen kişiler ve bunun tam tersi olaylardan genellikle çok etkilenen, kafasını takan kişiler, problemleri çok büyüten , HAYAT hep KÖTÜMSE BAKAN,  olur olmaz üzülen  sıkılan kişiler risk altında imiş.

** Çok kalabalık ailesi ile birlikte yaşayan kişiler.

** Down sendromlu kişiler.

RİSK ALTINDA İMİŞ.

Tabii ki bu bilgiler çok kesin, mutlaka olabilir ölçüsünde değil, risk altında olanları içeriyor.

Sağlık günler dileklerimle...







Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Artık yalnızca TURHAN ÇÖMEZİ destekleyeceğiz -- Yeni bir parti kurar ve onun Genel Başkanı olursa -- NEDEN ?

     Yazımın başlığına koyduğum mesajımın, söylemimin  gerekçesini açıklamam gerekiyor. Yaklaşık bir ay sonra 80. yaşımı dolduruyorum. Eşim ...