BEYİN KRİZİ !...

Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de ölüm sebepleri sıralaması şöyle:

1 – Kalp krizi, 

2 – Kanser

3 – Beyin krizi

Kalp krizi ile kanseri bilmeyen yoktur. Beyin krizi sözlerini ise pek duymamış olabilirsiniz. Bu satırların sahibi olan ben de duymamıştım. Ta ki bundan yaklaşık 16 sene önce bir ağabeyimizin anevrizma ( beyin damarındaki baloncuk ) sonucu beyin kanaması geçirip onu kaybedişimize kadar. Sonra konuya ilgi duydum, inceledim ve bu hastalıkla ilgili olarak şehrimizde düzenlenen konferanslara katıldım.

Beyin krizinin aciliyet bakımından kalp krizinden de öncelikli olduğunu öğrendim. Kısaca size tanıtmaya çalışacağım.

Beyin krizi geçiren hastaların 1/3 ü krizleri sırasında ölüyor. 1/3 ü sakat olarak ve kısmen veya tamamen başkasına bağımlı olarak yaşamlarını sürdürüyor. 1/3 ü ise tam olmasa bile başkasına muhtaç olmayacak derecede iyileşerek normale dönüyor.

Beyin krizi genel olarak iki şekilde gerçekleşiyor.

1 – BEYİN ENFARKTÜSÜ: Beyinde temiz veya kirli kan taşıyan bir damarın beyne gelen bir pıhtı veya damar sertliği parçacığı ile tıkanması veya bir damarın ileri derecede büzüşerek beynin kansız, dolayısı ile oksijensiz kalması.

2 – BEYİN KANAMASI : Beyindeki bir damarın çatlayarak beyin içine kanaması.

Ülkemizde beyin krizi olaylarının % 71 i beyin enfarktüsü, % 29 kadarı ise beyin kanamasıdır.

İki yarım küre, beyin sapı ve beyincikten oluşan tüm beyin, yoğun bir damar ağı ile kan almakta ve vücudun % 2 kadarını oluşturduğu halde tüm vücut kanının % 18 beyni beslemek üzere, boru şeklindeki temiz kan damarları ile beyne gitmektedir. Dolayısı ile kansızlığa en duyarlı bir organdır.

Beyin enfarktüsü geçici olabildiği kalıcı da olmaktadır

Beyin enfarktüsü sebepleri:

Damar sertliği

Şah damarında % 70 in üzerinde daralma

Hipertansiyon atakları ( ani yükselme )

Boyun omurlarında kireçlenme

Kalp hastalıkları ( Ritim bozuklukları, kapakçık hastalıkları ), 

Kanda yağ fazlalığı ( Kolestrol )

Kanın koyu oluşu

Şeker hastalığı. Ani şeker düşmesi

Beyin tümörü

Şiddetli kafa darbesi

Beyinde damar yumağı veya dev anevrizma ( baloncuk )

Aşırı sigara ve alkol

Enfarktüs belirtileri:

Ani baş dönmesi

Ani görme bozuklukları – Çift görme

Ani ve şiddetli baş ağrısı

Ani yürüme ve denge bozukluğu

Ani kulak çınlaması ve sağırlık

Geçici yarım felç, kol ve bacakta kuvvetsizlik, beceriksizlikler

Geçici uyuşma, karıncalanma ve keçeleşmeler

Geçici konuşamama ve söylenenleri anlayamama

Beyin Kanamasını yukarıda tanımladık.

Şimdi sebeplerine bir göz gezdirelim:

Hipertansiyon

Şişmanlık

Damar sertliği

Horlama

Sigara

Kan yağlarının fazlalığı

Kalp hastalığı

Kanın koyu oluşu

Şeker hastalığı

Aşırı alkol kullanımı

Anevrizma ( Beyin damarının baloncuk yapması )

Damar yumağı mevcudiyeti

Kan hastalığı

Kafa travması

Yüksek dozda kan sulandırıcı ilaç

Beyin tümörü

Uyuşturucu

Beyin kanaması sonuçları :

Ölüm % 50-60 ilk günlerde. % 30 ilk haftada . % 45-5- ilk 3 ayda. % 50 ilk 5 yılda

Yaşayanların % 60-65 ‘ inde kalıcı özürlülük olur.

Beyin krizinden korunma yöntemleri :

Yüksek tansiyon ve kalp kontrol altında tutulmalı

Sigara, alkol, uyuşturucu kullanılmamalı

Kanı sulandırıcı girişimlere yönelinmeli : Günde 7 – 8 bardak su ve düşük doz ( 100-150 mg Aspirin )

Şeker hastalığı kontrol altında tutulmalı

Damar sertliği ile mücadele etmek amacı ile bol sebze, meyva, zeytinyağı yenmeli. Yağlı ve kızartma etten sakınmalı.

Ani sevinç ve hiddet tepkilerinden kaçınmalı

SAĞLIKLI GÜNLER DİLEKLERİMLE

Not: Bu yazının hazırlanmasında Türk Beyin Ve Damar Hastalıkları Derneği Yayını. Prof.Dr. Gazi Özdemir’in BEYİN KRİZİ NEDİR ? isimli broşüründen faydalanılmıştır.